Jeżeli zależy nam na ergonomii pracy przy przygotowywaniu posiłków, warto dobrze przemyśleć w którym dokładnie miejscu kuchni umieścić lodówkę, kuchenkę, zlewozmywak czy też główną część blatu kuchennego i rozważyć wszystkie możliwe ‘za’ i ‘przeciw’.
Rozmieszczenie stref kuchennych.
Większość osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że do czynności przygotowania posiłków można podejść w sposób naukowy. Rozbić je na czynniki pierwsze i wyodrębnić elementy zbędne od niezbędnych. Dzięki poprawnie skonstruowanej kuchni można zaoszczędzić sporo czasu podczas gotowania i wyeliminować niepotrzebne czynności (np. wielokrotne pokonywanie tego samego odcinka czy otwieranie zbyt wielu szafek). Rozlokowanie mebli kuchennych ma ogromny wpływ na ruchy jakie należy wykonać w celu przygotowania posiłku oraz czas pracy nad nim. W trakcie planowania ergonomii prac kuchennych pomocne jest wyodrębnienie poszczególnych stref:
- strefy zapasów,
- strefy przygotowania posiłków,
- strefy zmywania.
Świadomość, że takie strefy istnieją i podział kuchni według ich klucza bardzo ułatwi przygotowanie posiłków i pozwoli na optymalne wykorzystanie miejsca.
Opis stref kuchennych.
- Strefa zapasów: w niej przechowywane są wszystkie produkty spożywcze. Na elementy tej strefy składają się lodówka, zamrażalnik oraz szafki wydzielone do przechowywania żywności. Pamiętać należy o bezpiecznym rozłożeniu poszczególnych produktów, tak aby np. te cięższe nie były umieszczane wysoko.
- Strefa przygotowania posiłków - jest to centrum kuchni. Optymalnie jest je ulokować pomiędzy pozostałymi dwoma strefami. Na część tą składa się blat główny i szafki oraz szuflady na wszystkie niezbędne narzędzia kuchenne. W skład tej strefy wchodzą również narzędzia do obróbki termicznej żywności, czyli piekarnik, kuchenka, niekiedy mikrofalówka, a także szuflady na garnki, patelnie i pokrywki. Sprzęty te najwygodniej umieszczać w dużych szafach.
- Strefa zmywania - w tej części kuchni znajduje się zlewozmywak, zmywarka, suszarka do naczyń, kubły na śmieci, ale także szafki na czystą zastawę stołową. Wszystkie te rzeczy powinny znaleźć się w swojej bezpośredniej bliskości.
Trójkąt roboczy - jak zoptymalizować poruszanie się po kuchni?
Najistotniejsze elementy trzech wymienionych wyżej sfer to lodówka, zlewozmywak ze zmywarką oraz płyta grzewcza. Aby kuchnia byłą funkcjonalna odległości między tymi punktami powinny zawierać się w takich granicach:
- od lodówki do zlewozmywaka 120cm - 210cm,
- od zlewozmywaka do płyty grzewczej 120cm - 210cm (w małych kuchniach 90cm),
- od lodówki do płyty grzewczej 120cm - 270cm.
Porady pomocne w projektowaniu mebli kuchennych.
- O ile to możliwe nie umieszczaj kuchenki, zlewozmywaka oraz lodówki w bezpośredniej bliskości. Wszystkie te trzy elementy wyposażenia kuchni oddziel od siebie blatem kuchennym.
- Będąc osobą praworęczną, której wygodniej przemieszczać się w prawą stronę, czyli zgodnie z ruchem wskazówek zegara, umieść poszczególne strefy w następującej kolejności: strefa zapasów -> strefa przygotowania posiłków -> strefa zmywania. Osoby leworęczne powinny planować poszczególne strefy w odwrotnej kolejności. Dla ułatwienia rozrysuj drogę, jaką będzie musiała przebyć osoba przygotowująca i podająca obiad.
- Postaraj się przewidzieć sytuację, w której w kuchni będą pracowały jednocześnie dwie lub trzy osoby. Warto by nie przeszkadzały sobie wzajemnie.
- Jeżeli planujesz otwartą kuchnię dobrym pomysłem jest instalacja wyspy. Łączy ona przestrzeń kuchenną z dzienną oraz optycznie wydziela obszar kuchni z otwartego układu mieszkania. Wyspa zapewnia również optymalne wykorzystanie przestrzeni i ergonomię ruchów, dzięki bliskości poszczególnych stref. Zaletą takiego zaplanowania kuchni jest też to, że osoba w niej pracująca nie jest odcięta od pozostałych domowników, a kuchnia z przyległym salonem stają się centrum domu.
- Nie planuj w kuchni ostrych krawędzi, szczególnie na wysokości głowy małego dziecka.
- Dobrze zaplanuj komunikację między kuchnią, a miejscem spożywania posiłków. Warto by przebiegała ona bezkolizyjnie i była możliwie wygodna.